მთავარი საკითხავი ვეფხისტყაოსანი – შინაარსი
ვეფხისტყაოსანი

ვეფხისტყაოსანი – შინაარსი

by guramus

ტარიელის და ავთანდილის შეყრა.

ასმათი მიდის ავთანდილის მოსაყვანად და პირველივე შეხვედრაზე იხიბლებიან ერთმანეთით.მზის მეტაფორულ სახეში იგულოსხმება ტარიელი მთვარისაში კი ავთანდილი.ეს მონაკვეთი გცაჩვენებს კაცურკაცობის შეცნობის უიშვიათეს სცენას.დრო არ იჭირდებათ ღირსეულ ადამიანებს ერთმანეთის ღირსების ასაღიარებლად. ეს მონაკვეთი გვაგონებს ვაჟა ფშაველას გმირებს,სადაც ერთურთის ღირსებას აღიარებს ორი მხარე.”ქარვა შექმნეს იაგუნდი,მათი თუმცა ლაღად ღირდეს.” ქარვა-მწუხარება. ლალი-სიხარული.ტარიელი ინტერესდება ავთანდილის ისტორიით და უკვირს თუ საიდან მივიდა მასთან,რომელიც სიკვდილსაც კი აღარ ახსოვს. ავთანდილი პასუხობს: “მე ვარ არაბი არაბეთს მართ ჩემი დარაბებია,მიჯნურობითა დავმწვარვარ,ცეცხლი უშრეტი მგზებია,მე პატრონისა ჩემისა ასული შემყვარებია”.უხსნის რომ მის მიჯნურს მეფედ ასახელებენ.შეახსენებს იმ მონაკვეთს როცა უცხო მოყმეს როსტევანი და ავთანდილი შეხვდა და ტარიელი რისხვით-ხაფად წაეკიდა.ის აღუწერს იმ მძიმე სურათს,რომელიც ავთანდილმა გამოარა.მან მეკობრეებისგან შეიტყო მისი ამბავი,რომელთაც ერთი ძმა სულთმობრძავი ჰყავდათ. ტარიელი ეუბნება:” ერთგან გნახე ნადირობას შენ და შენი მე გამზრდელი,მით ვტიროდი მომეგება ჩემად ჩემი წარწყმედელი.” წარწყმედელში გულისხმობს ფარსადანს,ის კი როსტევანის დანახვაზე ახსენდება.”რას მაქნევდით რა გინდოდათ ერთმანეთსა რითა ვგვანდით” ამ ფრაზაში მათი სულიერი კონტრასტი ისახება და ჩანს მისი იმდროინდელი სულიერი მგდომარეობა,მას ასევე არ ახსოვს რა ჩაიდინა “აწ ვეჭვ რომე ჩემად ნაცვლად მკვდარნი მიიტანა”

“მაგრამ გარჯილხარ არა ხარ გარდაუხდელი ჭირისა,ძნელია პოვნა კაცისა,ღვთივ ზეცით განაწირისა”. იგი მის დიდ დამსახურებას მიიჩნევს,რომ მისი გარჯა თავდადება იყო და მიაგნო ღვთისგან განაწირ კაცს.ავთანდილი უხსნის რომ იმ დღიდან ხელი აიღო მიჯნურის სამსახურზე და ერთგულების ფიცს უდებს,რომ  მისთვჯს თავს დადებს და ემსახურება.ტარიელი გაკვირვებას გამოხატავს ავთანდილის მზაობის მიმართ,მისდამი თავგანწირის მაგალითით და დასძენს,რომ ისიც მზად არის მას დაეხმაროს  და მიჯნურობის საწადელი აუსრულოს.ისინი ორივე მიჯნურნი არიან და ერთმანეთის კარგად ესმით “მაგრა წესია მიჯნური მიჯნურსა შეებრალების,შენ საყვარელსა გაგყარო ესე რად გენაცვალების”. ტარიელისთვის სიკვდილის  ტოლფასია საკუთარი თავგადასავლის მოყოლა.მისი ამ კუთხით დახმარება თავგანწირვაა.რუსთაველი პერსონალური კონცეფციის მომხრეა,რაც თანაზიარობას გულისხმობს.იგი შორს არის ასკეტური რელიგიური მსოფლგაგებისგან.ადამიანები ერთმანეთის თანაზიარობით უფრო ადვილად გადაჭრიან პრობლემებს.ამის გასაგებად  გამოგვადგება თავად რუსთაველისეული სამყაროს შექმნის ისტორია.უფლისგან  მშვენიერი ქვეყანა ადამიანთა ადგილსამყოფელია,სადაც ადამიანები ბოლომდე უნდა დატკბნენ მშვენიერებით ამიტომ აქედან გაქცევა არასწორად მიაჩნდა “შენ შეჰქმენ  სახე ყოვლისა ტანისა”.ტარიელი ღილს ჩაიხსნის და სთხოვს წყალი მოიტანოს,რადგან ნესტანის ხსენებაზე გული მისდის.ტარიელის მთავარი მიზანი: მან იცის რონ თუ ადამიანი ვინმეს დაიმოძმებს “ხამს თუ მისთვის სიკვდილსა და ჭირსა თავი არ დარიდოს”

გაგრძელება წაიკითხეთ შემდეგ გვერდზე